ยารักษาอาการเจ็บคอ

ยารักษาอาการเจ็บคอ

ยารักษาอาการเจ็บคอ การแพทย์แผนโบราณของไทยมีภูมิปัญญาในการดูแลอาการเจ็บคอมาอย่างยาวนาน โดยมักจะเน้นการลดการอักเสบ ลดความร้อนในคอ ฆ่าเชื้อ และทำให้ชุ่มคอ ซึ่งจะช่วยบรรเทาอาการเจ็บปวดและระคายเคืองได้

แนวคิดการรักษาอาการเจ็บคอในแผนไทย:

ในแพทย์แผนไทย อาการเจ็บคอ มักเกี่ยวข้องกับ:

• ธาตุไฟกำเริบ: ทำให้เกิดการอักเสบ ความร้อน แดง บวม ในลำคอ
• ธาตุน้ำไม่สมดุล: เสมหะแห้ง หรือเสมหะเหนียวข้น ทำให้ระคายเคือง
• ภาวะภูมิคุ้มกันอ่อนแอ: ทำให้ติดเชื้อได้ง่าย

สมุนไพรเดี่ยวและตำรับยาที่นิยมใช้บรรเทาอาการเจ็บคอ:

1. ฟ้าทะลายโจร (Andrographis paniculata):

   • สรรพคุณ: รสขมจัดและมีฤทธิ์เย็น ช่วยลดการอักเสบ ลดไข้ และต้านเชื้อไวรัส/แบคทีเรีย ซึ่งเป็นสาเหตุของการเจ็บคอ
   • วิธีใช้: รับประทานในรูปแคปซูล หรือต้มดื่ม ตามคำแนะนำของแพทย์แผนไทย หรือผู้เชี่ยวชาญ ควรใช้เมื่อเริ่มมีอาการเจ็บคอ ไม่ควรใช้ติดต่อกันนานเกิน 7 วัน และควรระวังในผู้ที่มีโรคประจำตัวหรือรับประทานยาละลายลิ่มเลือด

2. มะนาว (Citrus aurantifolia):

   • สรรพคุณ: รสเปรี้ยว อุดมด้วยวิตามินซีสูง ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ลดการอักเสบ และมีฤทธิ์เป็นกรดอ่อนๆ ช่วยฆ่าเชื้อ
   • วิธีใช้:
     • บีบน้ำมะนาวผสมกับน้ำผึ้งและเกลือเล็กน้อย จิบเมื่อมีอาการเจ็บคอ ช่วยให้ชุ่มคอและลดการระคายเคือง
     • บีบน้ำมะนาวผสมน้ำอุ่นกลั้วคอ (อาจผสมเกลือเล็กน้อย)

3. เกลือ:

   • สรรพคุณ: มีฤทธิ์ฆ่าเชื้ออ่อนๆ และช่วยลดการบวม อักเสบในลำคอ
   • วิธีใช้: ผสมเกลือประมาณ 1/4 – 1/2 ช้อนชา ในน้ำอุ่น 1 แก้ว กลั้วคอวันละ 2-3 ครั้ง ช่วยลดอาการเจ็บคอและฆ่าเชื้อ

4. น้ำผึ้ง:

   • สรรพคุณ: มีฤทธิ์ลดการอักเสบ ฆ่าเชื้ออ่อนๆ และช่วยเคลือบคลำคอให้ชุ่มชื้น ลดอาการระคายเคือง
   • วิธีใช้:
     • จิบน้ำผึ้งเพียวๆ 1 ช้อนชา เมื่อรู้สึกเจ็บคอ
     • ผสมน้ำผึ้งกับน้ำอุ่น หรือผสมกับน้ำมะนาว จิบ

5. ชะเอมเทศ (Glycyrrhiza glabra):

   • สรรพคุณ: รสหวานชุ่มคอ มีสารที่ช่วยลดการอักเสบ ทำให้ชุ่มคอ ลดการระคายเคืองในลำคอ
   • วิธีใช้: นิยมนำมาใช้เป็นส่วนผสมในยาอมแก้เจ็บคอ หรือนำมาต้มน้ำดื่ม

6. มะขามป้อม (Phyllanthus emblica):

   • สรรพคุณ: รสเปรี้ยวอมฝาด อุดมด้วยวิตามินซีสูง ช่วยเสริมภูมิคุ้มกัน ลดการอักเสบ บรรเทาอาการเจ็บคอ และช่วยขับเสมหะ
   • วิธีใช้:
     • ใช้ผลสดเคี้ยว หรือจิ้มเกลือรับประทาน
     • มีในรูปแบบยาอม หรือยาน้ำแก้ไอที่มีส่วนผสมของมะขามป้อม

7. ขิง (Zingiber officinale):

   • สรรพคุณ: รสเผ็ดร้อน ช่วยให้ร่างกายอบอุ่น ลดการอักเสบ และทำให้ชุ่มคอ บรรเทาอาการเจ็บคอจากหวัด
   • วิธีใช้: นำขิงสดมาทุบให้พอแตก ต้มกับน้ำดื่มเป็นน้ำขิงอุ่นๆ หรือชงกับน้ำร้อนดื่ม

ตำรับยาแผนโบราณที่นิยม:

• ยาอมแก้ไอ/แก้เจ็บคอสมุนไพร: ส่วนใหญ่มีส่วนผสมของมะแว้ง มะขามป้อม ชะเอมเทศ และสมุนไพรอื่นๆ ที่ช่วยให้ชุ่มคอและลดอาการระคายเคือง
• ยาน้ำแก้ไอมะแว้ง: นอกจากช่วยแก้ไอแล้ว ยังช่วยบรรเทาอาการเจ็บคอได้ด้วย

วิธีการอื่นๆ ในการบรรเทาอาการเจ็บคอแบบแผนโบราณ:

• จิบน้ำอุ่นบ่อยๆ: ช่วยให้คอชุ่มชื้น ลดการระคายเคือง และช่วยล้างเชื้อโรคในลำคอ
• หลีกเลี่ยงอาหารรสจัด ของทอด ของมัน: อาหารเหล่านี้อาจระคายเคืองลำคอและทำให้อาการแย่ลง
• พักผ่อนให้เพียงพอ: ช่วยให้ร่างกายฟื้นตัวและเสริมสร้างภูมิคุ้มกัน

ข้อควรระวังที่สำคัญ:

• อาการเจ็บคออาจเป็นสัญญาณของโรคร้ายแรง: หากอาการเจ็บคอรุนแรงขึ้น มีไข้สูง กลืนลำบากมาก มีเสียงแหบเปลี่ยนไปมาก หายใจลำบาก หรือมีอาการผิดปกติอื่นๆ ร่วมด้วย ควรรีบไปพบแพทย์แผนปัจจุบันเพื่อวินิจฉัยและรักษาอย่างถูกต้อง โดยเฉพาะหากสงสัยว่ามีการติดเชื้อแบคทีเรียที่ต้องใช้ยาปฏิชีวนะ
• ปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ: การใช้สมุนไพรควรอยู่ภายใต้คำแนะนำของแพทย์แผนไทย หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสมุนไพร เพื่อให้แน่ใจว่าเหมาะสมกับอาการและสภาพร่างกายของคุณ และเพื่อหลีกเลี่ยงผลข้างเคียงหรือปฏิกิริยากับยาแผนปัจจุบันที่คุณอาจกำลังรับประทานอยู่
• สมุนไพรบางชนิดมีข้อจำกัด: เช่น ฟ้าทะลายโจร ไม่ควรรับประทานติดต่อกันนานเกินไป และมีข้อควรระวังในผู้ป่วยบางกลุ่ม

การแพทย์แผนโบราณสามารถเป็นทางเลือกที่ดีในการบรรเทาอาการเจ็บคอเบื้องต้น แต่สิ่งสำคัญคือการสังเกตอาการของตนเองและปรึกษาแพทย์เมื่อจำเป็นครับ

ยารักษาอาการเจ็บคอ

ตำรับยาขนานที่ ๑

พริกไทยล่อน ๓ เม็ด (พริกไทยขาว) / ดีปลี ๓ ตอก / หัวกระเทียม ๓ กลีบ /  ผิวมะนาว (เอาเฉพาะผิว) ๑ ลูก

วิธีปรุงยา

นําเครื่องยาทั้งหมดมาตํารวมกันให้ละเอียด แล้วผสมน้ํามะนาวกวนให้เข้ากันดี จากนั้นปั้นเป็นลูกกลอน ใช้อมหรือกวาดลําคอ ๒-๓ ครั้ง (จารึกตํารายาวัดราชโอรสารามราชวรวิหาร)

ตำรับยาขนานที่ ๒

เกลือ ๔ กรัม / น้ำอุ่น  ๕๐๐ มิลลิลิตร

วิธีปรุงยา

ผสมเกลือในน้ําอุ่น แล้วอมกลั้วคอ

(ตารับยาของพล.อ.อ. นักรบ บิณษฐี)

ตำรับยาขนานที่ ๓

ดีปลี / มะนาว / กระเทียม / เกลือ

วิธีปรุงยา

นําดีปลีฝนกับมะนาว กระเทียมและเกลือ ในฝาละมี (ฝาสําหรับปิดหม้อดิน) แล้วใช้กวาดคอ

(ตํารายาของพล.อ.อ. นักรบ บิณษฐี)

ตำรับยาขนานที่ ๔

พริกไทย ๘ กรัม / น้ําเดือด ๕๐๐ มิลลิลิตร

วิธีปรุงยา

นําพริกไทยมาบดให้ละเอียดแล้ว ผสมกับน้ําเดือด ใช้บ้วนปากกลัวคร (ตํารายาของ พล.อ.อ. นักรบ บิณษรี)