ยาชักตับ

ยาชักตับ

ยาชักตับ

ตำรับยาสมุนไพรสำหรับ “ยาชักตับ”

“ยาชักตับ” เป็นคำเรียกในตำรายาโบราณ ซึ่งมีสรรพคุณที่กล่าวถึงการบำรุงหรือแก้ไขอาการที่เกี่ยวข้องกับตับหรือภาวะที่ทำให้ร่างกายซูบผอม มีไข้เรื้อรัง โดยเฉพาะในเด็ก ตำรับยาเหล่านี้เป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมา:

ตำรับที่ 1: หัวเต่าเชียด, หัวเต่านา, เปลือกส้มเสี้ยว, รากมะปรางหวาน, เถาลิ้นเสือ, ฝักสำโรง, แก่นปูนแดงที่เผาไม่ไหม้ (ตำรายาของพระภิกษุชโยสโถ)

• ส่วนประกอบ:
  • หัวเต่าเชียด 1 กำ
  • หัวเต่านา 1 หัว
  • เปลือกส้มเสี้ยว 1 กำ
  • รากมะปรางหวาน 1 กำ
  • เถาลิ้นเสือ 1 กำ
  • ฝักสำโรง 3 ฝัก
  • แก่นปูนแดงที่เผาไม่ไหม้ 1 ก้อน
• วิธีปรุงยา: นำส่วนประกอบทั้งหมดใส่ลงในหม้อ ต้มรวมกัน แล้วกรองเอาแต่น้ำดื่ม
• สรรพคุณที่กล่าวถึง: แก้เด็กซ้ำ, แก้ตับทรุด, มีอาการผอมแห้ง, มีไข้อยู่เสมอ ตำรับระบุว่าต้มยานี้รับประทานอาการดังกล่าวจะหาย

ตำรับที่ 2: ใบส้มเสี้ยว, เปลือกส้มเสี้ยว, ขมิ้นอ้อย, กระชาย, กะทือ, ไพล, หัวเต่า, อกเต่า (ตำรับยาพิเศษ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ กรมพระยาปวเรศวริยาลงกรณ์)

• ส่วนประกอบ:
  • ใบส้มเสี้ยว 2 บาท
  • เปลือกส้มเสี้ยว 1 บาท
  • ขมิ้นอ้อย 4 บาท
  • กระชาย 4 บาท
  • กะทือ 4 บาท
  • ไพล 4 บาท
  • หัวเต่า 1 หัว
  • อกเต่า 1 อก
• วิธีปรุงยา: นำส่วนประกอบทั้งหมดใส่ลงในหม้อ ต้มรวมกัน แล้วกรองเอาแต่น้ำดื่ม
• วิธีรับประทาน: ดื่มก่อนรับประทานอาหาร วันละ 2 เวลา (เช้า-เย็น)

ข้อควรระวังสำคัญ:

อาการที่กล่าวถึงในตำรับยา เช่น “ตับทรุด” “ผอมแห้ง” “มีไข้อยู่เสมอ” หรือ “เด็กซ้ำ” อาจเป็นสัญญาณของภาวะทางสุขภาพที่ร้ายแรง เช่น โรคตับติดเชื้อ ภาวะทุพโภชนาการ หรือการติดเชื้อเรื้อรัง ซึ่งจำเป็นต้องได้รับการวินิจฉัยและการดูแลรักษาจากแพทย์แผนปัจจุบันอย่างถูกต้องและทันท่วงที

การใช้ส่วนประกอบจากสัตว์หายากหรือถูกควบคุม เช่น เต่าชนิดต่าง ๆ และการนำมาใช้โดยไม่ได้รับอนุญาต อาจมีข้อจำกัดทางกฎหมายและมีผลกระทบต่อการอนุรักษ์สัตว์ป่า

ไม่ควรใช้ตำรับยาเหล่านี้เพื่อรักษาอาการป่วยด้วยตนเอง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเด็กเล็ก หากคุณหรือบุตรหลานมีอาการที่น่ากังวล ควรรีบปรึกษาแพทย์แผนปัจจุบันทันที เพื่อรับการตรวจวินิจฉัยที่แม่นยำและวางแผนการรักษาที่เหมาะสมและปลอดภัยที่สุดเสมอ